«Қазан Кремль» мұражай-қорығында Шығыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану мұражайының коллекциясынан «Ұлы Дала алтыны» көрмесі ашылды.
Көрмеде қола дәуірінен бастап ерте орта ғасырларға дейінгі әртүрлі дәуірлердегі 15 мыңға жуық артефакт ұсынылған. Олардың ішінде – Шығыс Қазақстанда қорғандарды қазу кезінде табылған скиф-сақ өнерінің үлгілері: алтыннан жасалған бірегей әшекейлер, жауынгерлердің қаруы, киім элементтері және тағы басқалар. Заттардың көп бөлігі б.з.д. VIII-VII ғасырларға жатады. Экспонаттар формалардың кемелділігімен, әсемдігімен, жоғары шеберлігімен және авторлардың өздері жұмыс істеген материалдарды терең түсінуімен таң қалдырады.
ҚР Қазан қаласындағы Бас консулы Ерлан Ысқақов ашылу салтанатында көрме дипломатиялық өкілдіктің ашылуының 10 жылдығы қарсаңында өтіп жатқанын еске салды. Оның айтуынша, Қазақстан Татарстанмен сауда-инвестициялық ынтымақтастықты ғана емес, мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты да байланыстырады. «Археологиялық артефактілер бірегей және мүлдем эксклюзивті. Бұл бүгінде осында жүрген жетекші археологтардың қажырлы еңбегінің нәтижесі», – деп атап өтті дипломат. Ол Татарстан мен Шығыс Қазақстан облысының басшылығына жобаны жүзеге асырғаны үшін алғысын білдірді.
Өз кезегінде Татарстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары Лейла Фазлеева Қазақстанның бірегей мұрасына қосылуға мүмкіндік бергені үшін ризашылығын білдірді. «Көрме «Ұлы Дала алтыны» деп аталуы кездейсоқ емес. Бұл шынымен де керемет халықтың алтыны. Бұл шынымен де ең жарқын, әдемі адамдардың ұлылығы. Бұл шын мәнінде барлық уақыттағы және халықтардағы суретшілер, ақындар, жазушылар жырлаған Дала», – деп атап өтті ол.
Шығыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану мұражайының директоры Светлана Нұрғазиева жобаның мақсаты ежелгі көшпенділер өнерінің артефактілері негізінде Қазақстанның тарихи өткенінің ұлылығы мен зор әлеуетін көрсету екенін атап өтті.
«Ұлы Дала алтыны» көрмесі Қазақстанның жетекші археологтары Зайнолла Самашев пен Әбдеш Төлеубаевтың қажырлы еңбегінің нәтижесі болды. Зерттеу барысында 2016-2022 жылдар аралығында Шығыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану мұражайының қорын толықтырған 26 мыңнан астам артефакт табылды.
«Археологиялық зерттеулер аса маңызды мәселені – көшпелі мәдени кешеннің пайда болуы мен қалыптасуы, осы дәуірлік процесте Қазақстан аумағындағы халықтардың рөлі мен әртүрлі кезеңдердегі көшпенділік дәуірі туралы білімді жүйелеу және насихаттау үшін материалдар береді», – деді тарих ғылымдарының докторы, профессор Зайнолла Самашев.
Қазан Кремльдегі көрме 2023 жылдың 6 шілдесіне дейін жалғасады.