Ресей Қазақстан Республикасының негізгі сыртқы экономикалық серіктесі рөлін жалғастырып келеді.
2020 жылдың 1 жартыжылдығында Ресейдің Қазақстанмен тауар айналымы 8 459 689 628 АҚШ долларын құрады. АҚШ долларын құрап, 4,97% – ға (442 523 618 АҚШ долл. 2019 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда.
Ресейдің Қазақстанға экспорты 2020 жылдың 1 жартыжылдығында 6 318 954 721 АҚШ долларын құрады. АҚШ долларын құрап, 1,73% – ға артты (107 219 502 АҚШ доллары). 2019 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда.
Ресейден Қазақстаннан Импорт 2020 жылдың 1 жартыжылдығында 2 140 734 907 АҚШ долларын құрады. АҚШ долларын құрап, 20,43% – ға (549 743 120 АҚШ доллары) төмендеді. 2019 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда.
Ресейдің Қазақстанмен сауда теңгерімінің сальдосы 2020 жылдың 1 жартыжылдығында 4 178 219 814 АҚШ доллары мөлшерінде оң қалыптасты. АҚШ. 2019 жылдың ұқсас кезеңімен салыстырғанда оң сальдо 18,66% – ға (656 962 622 АҚШ доллары) ұлғайды. АҚШ).
Ресейдің сыртқы сауда айналымындағы Қазақстанның үлесі 2020 жылдың 1 жартыжылдығында 2019 жылдың ұқсас кезеңіндегі 2,8037% – ға қарағанда 3,2027% – ды құрады. Ресей тауар айналымындағы үлесі бойынша 2020 жылдың 1 жартыжылдығында Қазақстан 10 – орынға ие болды (2019 жылдың 1 жартыжылдығында-10 орын).
2020 жылдың 1 жартыжылдығында Ресей экспортындағы Қазақстанның үлесі 2019 жылдың ұқсас кезеңіндегі 3,0280% – ға қарағанда 3,9767% – ды құрады. Ресей экспортындағы үлесі бойынша 2020 жылдың 1 жартыжылдығында Қазақстан 7-орынды иеленді (2019 жылдың 1 жартыжылдығында – 9 орын).
2020 жылдың 1 жартыжылдығында Ресей импортындағы Қазақстанның үлесі 2019 жылдың ұқсас кезеңіндегі 2,3944% – ға қарағанда 2,0340% – ды құрады. Ресей импортындағы үлесі бойынша 2020 жылдың 1 жартыжылдығында Қазақстан 10-орынға ие болды (2019 жылдың 1 жартыжылдығында – 9 орын).
ҚР Ұлттық банкінің мәліметіне сәйкес, 2005 жылдан 2019 жылғы 9 айға дейінгі мерзімде тікелей инвестициялардың жалпы мөлшері ҚР-дан РФ-қа – 4,2 млрд долл., ал РФ-тан ҚР-ға – 14,3 млрд долл. сомаларын құрады. Қазақстандық тікелей инвестициялардың жылыстау бағыттары тізімінде Ресей үшінші орынды, ал тікелей инвестициялардың Қазақстанға ағылып келу елдері арасында алтыншы орынды иеленуде.
Біздің елде 7 066 ресейлік кәсіпорын және 3 239 бірлескен қазақстандық-ресейлік кәсіпорын әрекет етеді (2019 ж. 1 желтоқсандағы жағдай бойынша), бұл көрсеткіш бойынша да РФ үздік болып келеді, ресейлік компаниялардың ҚР-дағы шетелдік капитал бар жалпы кәсіпорындар санындағы үлесі 37,4%.
Қатынастардың қарқынды дамуына ҚР Үкіметі және РФ Үкіметі арасындағы 2018-2023 жж. арналған Өңіраралық және шекара маңы ынтымақтастығының бағдарламасына және екі елдің түрлі өңірлері арасында жасалған 200-ден астам шарттар мен келісімдерге негізделген өңіраралық ынтымақтастық жағдай жасап келеді.
2019 ж. 7 қарашада Омбы қаласында «ҚР және РФ-тың өңіраралық ынтымақтастығының өзекті мәселелері» тақырыбындағы XVI Форум өтті. Форумда үкіметаралық, өңіраралық және коммерциялық құжаттардың топтамасына, соның ішінде Қазақстандық-ресейлік шекарадағы өткізу бекеттерінің жұмыс істеуі жөніндегі бірлескен іс-қимыл бағдарламасы және Шекара маңындағы ынтымақтастықтың бағдарламасына қол қойылды. XVII Форум 2020 ж. Көкшетау қаласында «Экология және жасыл өсім саласындағы ынтымақтастық» тақырыбында өтеді.
Ғарышты меңгеру мен «Байқоңыр» кешенін бірлесе пайдалану салаларындағы әрекеттесудің жоғары қарқыны жалғасып келеді. Бұл саладағы өзара әрекеттесудің құқықтық негізін 1994 ж. 28 наурыздағы ҚР және РФ арасындағы «Байқоңыр» кешенін пайдаланудың жалпы принциптері мен шарттары туралы келісім, 1994 ж. 10 желтоқсандағы «Байқоңыр» кешенін жалға алу туралы үкіметаралық келісім, 2004 жылғы 9 қаңтардағы «Байқоңыр» кешенін тиімді пайдалану бойынша ынтымақтастықты дамыту туралы ҚР және РФ арасындағы келісім құрайды.
Аталған құжаттарды жүзеге асыру шеңберінде, «Байқоңыр» кешенінің экология және табиғат пайдалану, объектілері мен мүлігінің сақталуы, Байқоңыр қаласындағы қауіпсіздік және тәртіп сақтауды қамтамасыз ету, кедендік бақылау, ғарыш техникасы мен технологияларды пайдалану саласындағы ынтымақтастық, қала тұрғындарын әлеуметтік қамтамасыз ету және басқа да мәселелерді қамтитын 60-қа жуық халықаралық келісім-шарттарға қол қойылды. 2016-2025 жж. «Байқоңыр» кешенін бірлесіп пайдалану туралы Жол картасы және «Байқоңыр» кешеніндегі ынтымақтастық тұжырымдамасы жүзеге орындалып келеді.
«Байқоңыр» кешені жөніндегі жеке Үкіметаралық комиссия қызмет атқаруда. ҮАК-тің 6-отырысы 2019 ж. 26 тамызда Мәскеуде өтті. Отырыстың негізгі тақырыптары ретінде «Бәйтерек» ғарыш зымыран кешенін құру жобасын бірлесіп жүзеге асыру және Байқоңыр қаласының тіршілік әрекетін қамтамасыз ету мәселелері талқыланды.
«Бәйтерек» ҒЗК құру – тараптардың Байқоңырдағы негізгі жобасы ретінде айқындалып, осы бағыттағы ынтымақтастықты жандандырудағы Қазақстан мен Ресейдің екіжақты мүдделілігі расталды. Комиссия мүшелері «Байқоңыр» еркін экономикалық аумағын құру мәселесін де қарастырды. Сонымен қатар қаланың инженерлік инфрақұрылымы мен тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығына қолдау көрсету және жаңарту, көріктендіру, тұрғын үйдің қолжетімділігін қамтамасыз ету, әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту, медициналық қызмет көрсету және туризмді дамытуға бағытталған Байқоңыр қаласы дамуының ұзақ мерзімді бағдарламасының жобасы да талқыланды.
2019 ж. қыркүйек айында РФ Президенті В.Путин Қазақстан Тұнғыш Президентінің құрметіне құрылып жатқан «Бәйтерек» ҒЗК-ның атын «Назарбаевтық старт» деп өзгертуді ұсынды.
Өнеркәсіптік кооперация екі жақты ынтымақтастықтың ең маңызды бағыттарының бірі ретіндегі әлеуетін сақтап келеді. ҚР аумағында бірлескен ірі инвестициялық жобаларды іске асыру жалғасуда: Нұр-Сұлтан қаласындағы электровоздар және магистральды тепловоздар өндірісі, Ақмола облысындағы «Vector» комбайндарының және Көкшетаудағы КАМАЗ техникасы түрлерінің өндірісі, Өскемен қаласындағы толық цикл автозауытының және автокомпоненттерді жасау технопаркінің құрылысы, Жамбыл облысындағы фосфор тынайтқыштарын өндіру кешенінің құрылысы және т.б. Фармацевтика, машина жасау және тау-кен салаларындағы бірқатар бірлескен жобалар шеңберіндегі әрекеттесу кеңейіп келеді.
2019 ж. 3 сәуірдегі ҚР Президенті Қ.Тоқаевтың Мәскеуге сапары шеңберінде екі елдің профильдік министрліктері арасында Қазақстандық-ресейлік өнеркәсіптік кооперация саласындағы бірлескен іс-қимыл бағдарламасына мен Кәсіпорындардың өнеркәсіптік және ғылыми-техникалық кооперациясы салаларындағы ынтымақтастықтың екі жақты жоспарына қол қойылды.
2019 ж. 25 сәуірде ҚР Премьер-Министрі А.Маминнің РФ-қа жұмыс сапарының барысында КАМАЗ маркасындағы техниканы және көлік құралдарына қажетті компоненттердің өндірісі жобасын жүзеге асыру жөніндегі алтыжақты келісімге және «Агромашхолдинг KZ» АҚ-да «Кировец» маркалы тракторлардың және олардың қажетті құрамдас бөлшектерінің өндірісін құру жобасын жүзеге асыру жөніндегі жол картасына қол қойылды.
Көлік және транзит саласындағы ынтымақтастықтың 2019 ж. аса маңызды бағыты ретінде қазақстандық-ресейлік мемлекеттік шекарадағы өткізу бекеттерінің инфрақұрылымын құру аясындағы өзара әрекеттесу жүзеге асырылды. Бұл мәселе Көлік жөніндегі шағын комиссия отырысы күн тәртібінің негізгі мәселелері қатарында қарастырылып, 2019 ж. 7 қарашада Қазақстан мен Ресейдің Өңіраралық ынтымақтастығының форумы шеңберінде, екі мемлекет басшылары алдында ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі және ҚР Көлік министрлігі арасындағы қазақстандық-ресейлік мемлекеттік шекарадағы өткізу бекеттерінің жұмыс істеуі жөніндегі бірлескен іс-қимыл бағдарламасына қол қойылды.
Қазақстандық-ресейлік шекарадағы өткізу бекеттерін жаңарту өңірлердегі экономикалық белсенділіктің катализаторы ғана болмай, екі елдің транзиттік-көліктік әлеуетін барынша іске асыруды қамтамасыз етеді деп күтілуде.
Екі жақты экономикалық әрекеттесу мәселелерінің тиімді шешілуіне ҚР және РФ арасындағы ынтымақтастық жөніндегі Үкіметаралық комиссияның (21-ші отырыс 2019 ж. 15 қазанда Нұр-Сұлтанда өтті) және оның құрамындағы 6 шағын комиссиялардың жұмысы зор септігін тигізеді. Шағын комиссиялар банкаралық және инвестициялық, көлiк саласындағы, өңіраралық және шекара жанындағы, әскери-техникалық, отын-энергетикалық кешендегі, сонымен қатар өнеркәсіп саласындағы ынтымақтастық бағыттары бойынша құрылған. Экономикалық емес салалардағы (мәдени-гуманитарлық ынтымақтастық; білім беру және ғылым саласындағы ынтымақтастық бойынша) 2 шағын комиссия қызмет атқарады.
Бұған қоса, екі жақты ынтымақтастықтың басым бағыттары бойынша Трансшекаралық су объектілерін бірлесіп пайдалану және қорғау жөніндегі комиссия, ҚР Үкіметі мен РФ Үкіметі арасындағы қоршаған ортаны қорғау саласындағы ынтымақтастық жөніндегі келісімді жүзеге асыру жөніндегі Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі қазақстандық-ресейлік аралас комиссия және Жайық трансшекаралық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау жөніндегі қазақстандық-ресейлік комиссия жұмыс атқарады.